عمل جراحی TURP

غده پروستات چیست ؟

غدده پروستات در مردان در زیر مثانه قرار گرفته است و پیشابراه را احاطه کرده است .

بزرگ شدن (هایپر تروفی) خوش خیم پروستات و یا BPH  :

همانطورکه سن  افزایش یابد پروستات بزرگ شده و روی ساختارهای اطراف خود فشار وارد می کندو موجب علائمی :  از قبیل تکرار ادرار یا احتباس ادرار می شود. به این وضعیت هایپر تروفی خوش خیم پروستات و یا BPH می گویند .پروستات رشد کرده بر روی بخش تحتانی مثانه فشار می آورد و در نتیجه احتباس ادرار رخ می دهد و در نهایت اگر درمان نشود چون بدن به سختی می تواند مثانه را تخلیه کند  اتساع لگنچه  های کلیوی و میزنای (لوله ای که کلیه را به مثانه مرتبط می کند)  و نارسایی کلیه پیش می آید .

پیش آگهی :

علائم بزرگ شدن پروستات همانند علائم سرطان پروستات است به همین دلیل لازم است بیمار به طور منظم چکاب و در  صورت نیاز تست های مربوط به غربالگری دوره ای سرطان پروستات ( آزمایش PSA  ( را انجام دهد .

*توجه * عملکرد کلیه ممکن است در  اثر بزرگ شدن به صورت خوش خیم پروستا ت موقتاً تحت تاثیر برگشت ادار به کلیه  و احتباس ادرار و تخلیه ناقص مثانه دچار گشادی کلیه و فشار به سلولهای داخل کلیه شود ( هیدرو نفروز  ثانویه )که باعث ابتلا بیمار به نارسایی کلیه می شود  .

علائم و نشانه های تشخیصی :

1.      وقفه ادرار : (مشکل در شروع دفع ادرار بخاطر فشار بر پیشابراه و گردن مثانه)،تکرر ادرار،اضطراردر دفع  ادرار

2.      شب ادراری (نیاز به دفع ادرار شب هنگام به علت فشار بر مثانه)،ضعف جریان ادرار،جریان متناوب و همراه با وقفه ادرار

3.      وجود خون در ادرار ، دردهای لگنی

تست های تشخیصی : (آزمایشات تشخیصی )آزمایش خون – آزمایش ادرار – سونوگرافی – عکس های رنگی – معاینات بالینی (از جمله معاینات انگشتی از ناحیه مقعد توسط متخصص ارولوژی)

روش های پیشگیری شامل :

1.       پایش های دوره ای فشار خون  و کنترل آن  ،آزمایشات خون و ادرار جهت پایش عملکرد کلیه ها

2.      تجویز داروهای ضد اسپاسم  و در بیمارانی که اسپاسم مثانه را تجربه می کنند .درنهایت در آورن پروستات توسط عمل جراحی در جهت رفع فشار بر مثانه و کلیه

عوامل خطر بزرگی غده پروستات عبارتند از:

1.      افزایش سن، سابقه خانوداگی ، پیش زمینه های نژادی که معمولا در مردان آسیایی بیشتر از مردان سیاه و سفید پوست  شایع است .

2.      دیابت و بیماری قلبی ، شیوه زندگی ( که معمولاً ورزش می تواند این خطر را کاهش دهد )

روش های جراحی :

1.      درمان های با حداقل تهاجم و جراحی از راه مجرای ادار TURP:

  اصطلاحاً به آن "تراشیدن پروستات از طریق پیشابراه" گفته می شود. امروزه تقریباً تمام عمل های جراحی پروستات به این روش انجام می گیرد. یک دستگاه لوله مانند از طریق پیشابراه به محل پروستات فرستاده می شود. با استفاده از دوربینی که در این وسیله قرار دارد، جراح می تواند پروستات را دیده و آن را به صورت قطعه قطعه با استفاده از جریان الکتریسیته تراشیده و بیرون بیاورد و نیز هرگونه خونریزی در آن محل را نیز با استفاده از همین جریان الکتریسیته بند آورد. پس از برداشتن قسمتهای بزرگ شده پروستات، حفره ای در آن محل ایجاد می شود که ادرار می تواند به راحتی از آن عبور کند.

2.      جراحی پروستاتکتومی  یا بر داشتن غده پروستات  که طی  جراحی باز  انجام می شود. که بسته به شرایط بیمار نوع روش جراحی توسط پزشک متخصص تعیین می شود .

مراقبت های بعد از عمل در بیمارستان :

1.      تا 24 ساعت در تخت استراحت خواهید کرد و در صورت درد به شما مسکن تزریق خواهد شد.

2.      بعد از عمل مرتب سرفه کنید و تنفس عمیق داشته باشید . حین انجام این تمرینات تنفسی با یک بالش کوچک و یا دست محل جراحی خود را حمایت کنید .

3.      جهت پیشگیری از لخته در پاها ، پاهای خود  را در تخت  حرکت دهید .

4.      ممکن است برای شما جوراب طبی کشی تجویز شود.

5.        ادرار شما برای مدت چند روز خونی خواهد بود که یک امر طبیعی است لذا نگران نباشید . جهت جلوگیری از بروز لخته در مثانه که موجب احتباس ادرار می شود برای شما یک سوند فولی سه راه تعبیه می گردد تا مثانه از طریق آن شستشو داده شود . معمولاً بعد از چند روز این سوند خارج می شود ، ممکن است با سوند ادراری مرخص شوید . زمان مراجعه به پزشک و کشیدن سوند ادراری پس از عمل توسط جراح مشخص می شود .

6.      به محض اجازه پزشک از تخت خارج شوید . با قدم زدن روند بهبودی شما تسریع می شود و از لخته شدن خون درعروق پاها جلوگیری می شود.

7.      در صورتی که راه می روید کیسه ادرار باید پایین تر از سطح بدن باشدولی مواظب باشید کشیده نشود و به محض اینکه دو سوم کیسه پر شد اقدام به خالی نمودن کیسه نمائید . از قرار دان کیسه ادرار روی تخت خودداری کنید .

آموزش مراقبت از خود در منزل در بیماران با هایپر تروفی یا بزرگی خوش خیم پروستات

1.      در منزل به طور مرتب راه بروید و تحرک داشته باشید .از نشستن بیش از دو ساعت خودداری فرمائید .

2.      هنگام دفع زور نزنید با مصرف میوه جات و  روغن زیتون همراه سالاد رژیم غذایی مناسب از بروز یبوست جلو گیری کنید .

3.      مایعات زیاد 8 تا 10 لیوان مایعات در طول روز مصرف نمائید تا  ادرارتان رقیق شود.

4.      از مصرف کافئین ، قهوه ، نوشابه های محرک عصبی و نوشابه های الکلی خودداری نمائید . از میوه ها و سبزیجات تازه جهت تامین ویتامین مورد نیاز بدن  خود استفاده کنید .

5.      مرتب ورزش های پرینه مانند شل و سفت کردن عضلات باسن را انجام دهید . (10 بار در ساعت)

6.      هر روز دوش بگیرید و برای تسکین ناراحتی های لگنی با نظر پزشک از لگن آب گرم گرم استفاده کنید.

7.      هنگام ادرار جریان ادرار را قطع و وصل کنید . این کار به کنترل ادرار کمک می کند.

8.      تا مدتی ممکن است بی اختیاری ادرار تجربه کنید که امری طبیعی و موقت است و به مرور بر طرف خواهد شد .

9.      8 هفته بعد از جراحی باز مجاز به فعالیت جنسی هستید . (در صورت ناتوانی جنسی از مشاوره پزشک کمک بگیرید)

10. تعویض پانسمان در منزل و یا در درمانگاه باید حتما با روش استریل انجام شود.

11. داروی هایی که برایتان تجویز شده است را به موقع مصرف کنید و مقدار آن را به میل خود کم و زیاد نکنید.

12. از بلند کردن اجسام سنگین خودداری نمائید .

13. در صورت جراحی باز 8 هفته بعد از عمل فعالیت های روزمره خود را می توانید شروع کنید.

14. اندازه گیری درجه حررات از راه مقعد ، تنقیه ، رکتال تیوب (لوله مخصوص دفع گاز روده) و گذاشتن شیاف ممنوع می باشد .

15. از رانندگی در جاده های پر دست انداز خوددرای نمائید . (حد مجاز رانندگی حداکثر 2ساعت می باشد)

16. جواب نمونه پروستات ارسالی به آزمایشگاه را بعد از  14-10 روز از بخش پاتولوی دریافت نموده و به پزشک خود نشان دهید .

17. در صورت پیدایش علائم و نشانه هایی مثل بسته شدن راه ادرار – احساس پری در مثانه – احساس نیازبه دفع  فوری ادرار – گرفتگی عضلات مثانه – نشت ادرار از اطراف  سوند – کاهش ادرار یا قطع ادرار در کیسه به مدت 4 ساعت و علائم عفونت ادراری شامل تب ، لرز -گیجی ، بی قراری ، فورا به جراح خود گزارش دهید  وبه مرکز در مانی مراجعه نمایید .

18. به تاریخ ویزیت بعدی که برای شما تعیین شده است توجه کنید و در آن تاریخ مراجعه کنید  و پیگیر نتیجه نمونه بر داری خود باشید.

 

منابع : کتاب پرستاری برونر و ثودارث

تحت نظر آقای دکتر فرزاد عابدی متخصص جراحی کلیه و مجاری ادرار ( اورو لوژیست )

واحد آموزش سلامت مرکز کوثر